http://www.imparo.click/_multimediali/SP_14221_1.mov
(la centro del mundo – kvinlingva kanzono)
Interesa retejo por havi sufiĉan ampleksan prezentadon pri komunikado ĝenerale, kun esencaj kaj klaraj informoj ankaŭ pri la lingvo esperanto, troveblas ĉi tie (bedaŭrinde ĝi estas nur en la itala lingvo):
http://www.imparo.click/lezione_ITA.php?formato=teoria&ciclo=S1&pagina=1&tutti=0&c_struttura=15232&rnd=2446
La “internacia lingvo” ESPERANTO kelkfoje estas difinita de iuj kiel “artefarita”, aliajn fojojn – pli korekte – oni taksas ĝin kiel “planizita”, sed en la praktiko ĝi estas taksinda tutcerte plejprave kiel “helplingvo“. Fakte, esperanto estas elprovita ilo kiu faciligas la komunikadon inter la popoloj, kaj tion la esperantistoj jam elprovis kaj eksperimentas ĉiutage. Neniu lingvo estas vere “natura”. Fakte, ankaŭ tiuj taksitaj kiel “naturaj” efektive estas la rezulto de homa verko, de homa penado lerni komuniki propran penson per parolado; necesas jarojn por ilin lerni, danke al la ekzemplo-instruo de la kultura ĉirkaŭa medio, de la nacio en kiu oni naskiĝas. Do, preferindas taksi la naciajn lingvojn kiel “etnaj” anstataŭ “naturaj”, ankaŭ ili estas artefaritaj. La tieldiritaj “artefaritaj lingvoj” estas tiuj pripensitaj, primedititaj, pristuditaj, nome “planizitaj”. La etnaj lingvoj disvolviĝas spontane, senregule, kelkfoje pro imitado, pro hazarda influo el aliaj lingvoj, kaj ne estas perfektaj, ili modifiĝas de loko al alia (pensu al dialektoj); la planizitaj lingvoj, diverse, estas kreitaj per la konscia talento de persono aŭ grupo da personoj. Estas nur tia la reala diferenco inter la du tipoj, kiuj same estas fakte artefaritaj. Kompreneble, por koncepti novan lingvon necesas devige lingvistikajn kompetentojn, alimaniere ĝi estus ‘kodo’, kaj ne ‘lingvo’, kaj oni devas pruvi ke ĝi bone kaj vere funkciu…. Esperanto, kiu estas planizita lingvo, pro la internacieco de siaj vortradikoj kaj sia gramatika reguleco, facile eniĝas en diversajn naciojn kaj, dumtempe, ĉi tiu lingva projekto fariĝis socia realaĵo, transnacia fenomeno.
Mi proponas al vi, por amuziĝo, kvinlingvan videon: temas pri Centro del mundo, verkita plurlingve fare de Radiodervish (la aŭtoroj). Ĝi troveblas ĉi tie, kun klarigoj en la itala lingvo, kaj ankaŭ ĉe jutubo ĝi estas aŭskultebla: https://www.youtube.com/watch?v=rhJb5tedADQ
….non francesi con inglesi, non russi con polacchi, ma persone con persone.
L. L. Zamenhof, 1905, memorabili parole, dette in occasione del 1° Congresso Universale di esperanto a Boulogne-sur-Mer (Francia)
Un sito interessante per avere una rappresentazione abbastanza ampia sulla comunicazione in generale, con informazioni essenziali e chiare anche sulla lingua esperanto, si trova qui (solo in italiano):
http://www.imparo.click/lezione_ITA.php?formato=teoria&ciclo=S1&pagina=1&tutti=0&c_struttura=15232&rnd=2446
La “lingua internazionale” ESPERANTO viene alcune volte definita da qualcuno come “artificiale”, altre volte – più correttamente – la si considera come “pianificata”, ma nella pratica essa merita di essere valutata, certamente più legittimamente, come “lingua ausiliaria“. Infatti, l’esperanto è uno strumento collaudato che facilita la comunicazione tra i popoli, e questo gli esperantisti già lo hanno provato e sperimentano quotidianamente. Nessuna lingua è veramente “naturale”. Infatti, anche quelle considerate “naturali” di fatto sono il risultato dell’opera dell’uomo, della umana pena di imparare a comunicare il proprio pensiero con la parola; ci vogliono anni per impararle, grazie all’esempio-istruzione dell’ambiente culturale circostante, della nazione in cui si nasce. Dunque, è preferibile classificare le lingue nazionali come “etniche” piuttosto che “naturali”, anche esse sono artificiali. Le cosiddette “lingue artificiali” sono quelle pensate, meditate, studiate, cioè “pianificate”. Le lingue etniche si evolvono spontaneamente, senza una regola, qualche volta per imitazione, per una accidentale influenza da altre lingue, e non sono perfette, si modificano da un luogo all’altro (pensate ai dialetti); le lingue pianificate, invece, sono create dall’ingegno consapevole di una persona o un gruppo di persone. E’ solo questa la reale differenza tra i due tipi, che sono di fatto artificiali allo stesso modo. Certo, per concepire una nuova lingua servono obbligatoriamente delle competenze linguistiche, altrimenti essa sarebbe un ‘codice’, e non una ‘lingua’, e si deve dimostrare se essa funzioni veramente e bene…. L’Esperanto, che è una lingua pianificata, per l’internazionalità delle sue radici di parole e la sua regolarità grammaticale, si addentra facilmente nelle diverse nazioni e, nel tempo, questo progetto linguistico è diventato una realtà sociale, un fenomeno transnazionale.
Vi propongo, per divertimento, un video in 5 idiomi: si tratta di Centro del mundo, scritto in più lingue dai Radiodervish (gli autori). Si trova qui, con chiarimenti in lingua italiana, ed anche su youtube la si può ascoltare: https://www.youtube.com/watch?v=rhJb5tedADQ
__________________
Testo in italiano della canzone in 5 lingue: Guardami attraversare il confine / nelle strade di Parigi / ora ricordo il centro del mondo / che mi sta venendo in mente / seguimi, meravigliosa / senza alcuna madrepatria / e senza alcun travestimento / il mio appuntamento è / al centro del mondo / nè ho un nome, stanotte / non sono in tempo?/ non sono nel luogo giusto? / al centro del mondo / centro del mondo / prima di morire / voglio uscire da questa vita / per entrarci bene dentro / la mia casa ora è stata chiamata / è il centro del mondo / è il mio destino, quello di volare / da una tribù venuta dalle stelle / per cercare le speranze / il mio appuntamento è / al centro del mondo / nè ho un nome, stanotte / non sono in tempo? / non sono nel luogo giusto?/ al centro del mondo…
____________________
lingvo-vojo 